پنوماتیک چیست؟

09 شهریور پنوماتیک چیست؟

نوماتیک یا نیوماتیک ( Pneumatique، پنوماتیک)(Pneumatics،نیومَتیکس) برگرفته از واژهٔ πνεῦμα به‌معنی نَفَس یا هوا، به مطالعه و به‌کارگیری   گازهای فشرده برای ایجاد نیروی مکانیکی می‌پردازد. از فنّاوری گازهای فشرده به‌طور گسترده‌ای در صنعت استفاده می‌شود و کارخانه‌ها از  هوای فشرده برای کنترل دستگاه‌های ابزاردقیق استفاده می‌کنند.

اکثر سیستم‌های پنوماتیکیِ به‌کاررفته در صنعت معمولاً با هوای فشرده یا گازهای بی‌اثر فشرده راه‌اندازی می‌شوند؛ مانند  کمپرسورهای سیلندری که با موتور الکتریکی راه‌اندازی می‌شوند، موتورهای هوایی، و دیگر تجهیزات. هنگامی که نیاز به سیستم‌های ارزان‌قیمت، انعطاف بیشتر یا جایگزین ایمن‌تر برای موتورهای الکتریکی و عملگرها باشد، یک سیستم پنوماتیکی که از طریق سولونید ولوهای خودکار یا دستی کنترل می‌شود، انتخاب می‌شود.

همچنین در دندان‌پزشکی، ساخت‌وساز، معدن، و بخش‌های دیگر از پنوماتیک استفاده می‌شود.

پنوماتیک فرصتی را برای ارتقای سطح توانایی صنعتی فراهم کرده و با استفاده از پنوماتیک تجهیزاتی ساخته شده که تغییرات شگرفی را در هر زمینه ایجاد کرده‌است.

قسمت های اصلی یکی سیستم پنوماتیک :

• تولید هوای فشرده

معمولا این کار توسط کمپرسور انجام می شود ولی در موارد خاص می توان از سیستم های دیگری نیز بهره گرفت . مانند انتقال هوای فشرده با مخزن

• توزیع هوای فشرده

توزیع هوای فشرده در سیستم پنوماتیکی یکی از مهمترین بخش های طراحی و اجرای یک سیستم پنوماتیکی است . انتخاب صحیح قطر شیلنگ ها , انتخاب صحیح سایز شیر آلات و ریگلاتورها و موارد دیگر در طراحی یک سیستم پنوماتیک بسیار مهم می باشد . در تصویر زیر یک سیستم پنوماتیکی نشان داده شده است

کنترل کننده ها و انجام دهنده ها در یک سیستم پنوماتیکی :

در هر سیستم پنوماتیک برای کنترل سرعت و یا قدرت انجام دهندها از دو ابزار عمده استفاده می شود . با توجه به فرمول هایی که در ادامه آورده شده می توان با کم کردن یا زیاد کردن فشار هوا قدرت انجام دهنده را کم یا زیاد کرد . برای این منظور معمولا از رگولاتورهای فشار شکن استفاده می کنند . البته رگولاتورها وظیفه دیگر آن ها ثابت نگاه داشتن فشار هوای سیستم می باشد .

برای مثال اگر هوای فشرده سیستم شما توسط یک کمپرسور 6 الی 8 بار تولید می شود . یعنی کمپرسور بصورت اتوماتیک در 6 بار روشن شده و در 8 بار خاموش می شود . سیستم با یک اختلاف دو بار ( کیلو گرم بر سانتیمتر مربع ) مواجه می شود که باعث نوسان قدرت و سرعت انجام دهنده ها می شود .

در یک سیستم پنوماتیک معمولا یک رگولاتور اصلی و احتمالا از چند رگولاتور فرعی استفاده می شود ضرورت دارد که رگولاتور اصلی همراه با واحد مراقبت استفاده شود .واحد مراقبت , رطوبت هوای فشرده را گرفته و آن را تصفیه می کند و نیز با مخلوط کردن هوا با روغن باعث طول عمر بیشتر سیستم می شود . از دیگر کنترل کننده ها می توان به انواع فلو کنترل ها و یا فلو اگزوز ها اشاره کرد .

بیشترین کاربرد انجام دهنده ها در صنعت , استفاده از انواع جک های پنوماتیکی است . جک ها در مدل های گوناگون و بسیار متنوع تولید می شوند که می توان به جک های قلمی , رادلس ( بدون شافت ) , کامپکت و . . . ا اشاره کرد . از دیگر انجام دهنده ها می توان به چکش ها , موتورهای پنوماتیکی و . . . اشاره کرد .